تلاش برای تعیین تکلیف قریب به 65 کرسی مجلس نهم، انتخابات دور دوم را که در 15 اردیبهشت ماه برگزار خواهد شد، همچنان رقابتی و داغ نگه داشته است. هر چند فضای ابتدایی سال به ظاهر انتخابات را از اذهان دور ساخته اما در شهرهایی که رقابت به دور دوم کشیده شد و از جمله پایتخت، به تدریج بار دیگر فضا پرشور خواهد شد.
در این میان آنچه همچنان به عنوان سوال اصلی باید مورد توجه رای دهندگان قرار گیرد، مساله انتخاب گزینه اصلح است. نظام اسلامی مبتنی بر شایسته سالاری و قرار گرفتن صاحبان صلاحیت در راس شکل می‌گیرد، لذا همواره باید تلاش شود تا در هر گزینش و انتخابی بهترین‌ها برگزیده شوند.
یکی از معضلاتی که در این میان رهزن عقل و انتخاب است، عدم تمییز بین شاخصه‌های اصلی و فرعی و تشخیص اولویت‌ها در شاخصه‌هاست. گاه ممکن است که شاخصه‌های انحرافی و ساختگی، در اثر یک نگاه ناصواب به واقعیتهای اجتماعی، آنچنان جدی مطرح شود که در ردیف یکی از شاخصه‌های گزینه اصلح مورد توجه قرار گیرد. و گاه ممکن است شاخصه‌های ثانوی نیز در یک فضاسازی سیاسی و رقابت جناحی آنچنان وزن یافته و بزرگنمایی شوند که به مهمترین معیار و شاخص انتخاب اصلح مبدل گردد.
عدم دقت نظر در تطبیق شاخصه‌ها با مصادیق نیز معضل دیگری است که باید از آن پرهیز و برای رقع آن چاره ای نمود. این معضل هم از عدم شناخت کافی حاصل می‌آید و هم از فضاسازهای رسانه ای که له یا علیه افراد صورت می‌گیرد و نتیجه آن نیز گاه بزرگنمایی برخی افراد و گاه تخریب برخی چهره هاست.
بخشی از این معضلات در مرحله اول انتخابات تا حدی به عنوان یک آسیب فضای رقابتی مشهود بود و متاسفانه در ذهنیت افراد جامعه و تشخیص آنها موثر افتاد. لذا جا دارد تا با دقت نظر بیشتر در جهت تصحیح ذهنیت های ناصواب، از تکرار آن در مرحله دوم جلوگیری کرد.
با مروری بر آنچه در رهنمودهای حضرت امام(ره) و رهبر معظم انقلاب اسلامی در نظام مردم سالاری دینی آمده، این مطلب قابل احصاء است که یکی از مهمترین شاخصه صلاحیت افراد برای قرار گرفتن در قدرت در کنار صلاحیتهای اخلاقی و سوابق و مواضع انقلابی، مولفه کارآمدی است. کارآمدی در تعریف ساده یعنی توانایی برای انجام امر سپرده شده است. این مولفه مبتنی بر اختیاراتی که به فرد داده می شود تعیین می‌گردد.
از یک منظر می‌توان گفت که تمامی ملاکها و معیارهایی که برای انتخاب کارگزاران نظام اسلامی مشخص گردیده معطوف به کارآمدی است؛ بدین معنا که وجود ملاک و معیارها حتی در حاکم اسلامی نیز لازمه‌ی رسیدن به اهداف حکومت اسلامی است. به عنوان نمونه با برشمردن سه شاخصه‌ی اصلی حاکم اسلامی، فقاهت (اسلام شناسی)، عدالت (تقوا به عنوان تضمین عملی عمل حاکم به آنچه از اسلام می‌داند) و درایت(تدبیر لازم برای اداره‌ی جامعه‌ی اسلامی) متوجه می‌شویم که همگی، شرط‌های لازم برای موفقیت عملی نظام سیاسی اسلام در رسیدن به اهداف است و لاغیر! وگرنه خداوند متعال در این فکر نبوده است که برای افراد یا تباری خاص یا طبقه‌ی خاص، شأنیتی متمایز از دیگران قائل شده و دیگران را به تبعیت از ایشان سوق دهد، چرا که در بحث حکومت اسلامی، مسئله‌ی اصلی، پذیرش مسئولیت است، مسئولیتی که قرار است کاری را به انجام رساند که همانا تحقق اهداف حکومت دینی باشد و گرنه، ذات مسئولیت در نظام اسلامی برای فرد مسئول، جایگاه و شأن خاصی به همراه ندارد. به همین خاطر است که حضرت امام(ره) می‌فرماید: «اینجا صحبت از مقام نیست بلکه صحبت از وظیفه است.»
مولفه کارآمدی آنقدر با اهمیت است که رهبر معظم انقلاب اسلامی در باب نسبت بین کارآمدی و مشروعیت چنین می‌فرمایند: «مشروعیت همهی ما بسته به انجام وظیفه و کارآیی در انجام وظیفه است. بنده روی این اصرار و تکیه دارم که بر روی کارآییها و کارآمدی مسؤولان، طبق همان ضوابطی که قوانین ما متّخذ از شرع و قانون اساسی است، بایست تکیه شود. هرجا کارآمدی نباشد، مشروعیت از بین خواهد رفت. اینکه ما در قانون اساسی برای رهبر، رئیسجمهور، نمایندهی مجلس و برای وزیر، شرایطی قائل شدهایم و با این شرایط گفتهایم این وظیفه را میتواند انجام بدهد، این شرایط، ملاک مشروعیتِ برعهده گرفتن این وظایف و اختیارات و قدرتی است که قانون و ملت به ما عطا میکند یعنی این حکم ولایت، با همهی شعب و شاخههایی که از آن منشعب است، رفته روی این عناوین، نه روی اشخاص. تا وقتی که این عناوین، محفوظ و موجودند، این مشروعیت وجود دارد. وقتی این عناوین زایل شدند، چه از شخص رهبری و چه از بقیهی مسؤولان در بخشهای مختلف، آن مشروعیت هم زایل خواهد شد. ما باید به دنبال کارآمدی باشیم. باید هر یک از کسانی که متصدی این مسؤولیتها، از صدر تا ساقه هستند بتوانند آنچه را که برعهدهی آنهاست، بهقدر معقول انجام دهند. انتظار معجزه و کار خارقالعاده نداریم و نباید داشته باشیم؛ اما بایست انتظارِ تلاش موفق را که در آن نشانههای توفیق هم مشاهده شود، داشته باشیم»(31/6/83)
معظم له بر این باور است که «اگر مردم، کارآمدی را در مسؤولان کشور مشاهده کنند، اعتقادشان به آنها و به نظام اسلامی و اسلام روزبه‌روز بیشتر خواهد شد»(13/12/81)
با این نگاه به اهمیت مساله کارآمدی است که بنظر می‌رسد به جای توجه به مولفه های فرعی و بزرگنمایی برخی شاخصه‌های ثانوی، و برای تعیین مجلسی که در دهه چهارم انقلاب اسلامی با وجود مشکلات متعدد و دشمنی های فراوان، راه دشواری را در پیش رو دارد، بیش از پیش به تشکیل مجلسی کارآمد با حضور نمایندگان باتجربه و کارآمد نیازمندیم و باید مراقب بود با شعار زدگی، کسانی را به مجلس نفرستیم که از توانایی لازم برای انجام امور نمایندگی در حد کافی ناتوانند.
نوشته شده توسط :مهدی سعیدی::نظرات دیگران [ نظر]